Sau mưa lớn, bão lụt, công tác vệ sinh môi trường đóng vai trò đặc biệt quan trọng nhằm tiêu diệt mầm bệnh, ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Việc xử lý triệt để các yếu tố ô nhiễm sẽ góp phần hạn chế lây lan các dịch bệnh nguy hiểm như tiêu chảy, tả, lỵ, thương hàn, sốt xuất huyết, đau mắt đỏ, bệnh ngoài da…
Nguy cơ bùng phát dịch sau mưa lũ
Nước lũ dâng cao thường cuốn trôi rác thải sinh hoạt, chất thải từ cống rãnh, nhà tiêu, chuồng trại, xác động vật… khiến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Khi nước rút, những tồn dư ô nhiễm này trở thành ổ bệnh tiềm ẩn, dễ phát tán mầm bệnh ra cộng đồng nếu không được xử lý kịp thời.
Chính vì vậy, việc triển khai đồng bộ, kịp thời các biện pháp vệ sinh môi trường sau mưa lũ là yêu cầu cấp thiết, nhằm bảo vệ sức khỏe người dân và giữ gìn môi trường sống an toàn.
Hướng dẫn vệ sinh môi trường sau mưa lũ
Thực hiện nguyên tắc “nước rút đến đâu, làm vệ sinh đến đó”
- Tiến hành thu gom, xử lý xác động vật, chất thải, bùn đất bẩn theo đúng hướng dẫn của ngành y tế
- Khơi thông cống rãnh, lấp các vũng nước đọng để hạn chế nơi sinh sôi của muỗi, ruồi
- Tổ chức phun hóa chất diệt côn trùng tại các điểm có nguy cơ ô nhiễm cao như chợ, bãi rác, nghĩa trang, khu vực tập thể
- Dọn dẹp nhà cửa, phơi khô quần áo, tránh treo quần áo ẩm trong nhà – nơi dễ trở thành chỗ trú ngụ của muỗi
- Kiểm tra, tu sửa nhà tiêu. Nếu nhà tiêu bị hư hỏng, cần làm nhà tiêu tạm thời và nhanh chóng sửa chữa
Xử lý xác súc vật chết đúng quy trình
- Xác định số lượng và vị trí chôn xác: Ưu tiên chôn ngoài đồng, cách xa nguồn nước ít nhất 50m hoặc trong vườn nhưng phải cách giếng nước ít nhất 30m
- Đào hố sâu: Chôn xác súc vật sâu ít nhất 0,8m. Đổ vôi bột (2 – 3kg) hoặc hóa chất khử trùng (Cloramin B, Crezil…) lên trên, sau đó lấp đất và nén chặt. Cắm biển cảnh báo nơi chôn
- Khử trùng khu vực xung quanh: Sau khi di dời xác, phun khử trùng hoặc đốt rác tại chỗ nếu không có hóa chất
- Theo dõi thường xuyên: Kiểm tra hàng ngày, nếu phát hiện mùi hôi hoặc dấu hiệu đào bới, phải xử lý lại ngay.
Người dân xã Thống Nhất (cũ) dọn dẹp bùn đất sau bão số 3 năm 2024.
Phòng ngừa một số bệnh thường gặp sau mưa lũ
Phòng bệnh đau mắt đỏ
- Tránh tiếp xúc với nước bẩn, không dùng chung khăn mặt, chậu rửa với người bị đau mắt
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch
- Nhỏ mắt phòng ngừa bằng Cloramphenicol 0,4% hoặc Argyrol 1% cho những người có nguy cơ cao
Phòng bệnh ngoài da
- Không tắm, giặt bằng nước bẩn. Nếu không có nước sạch, cần khử trùng nước giếng hoặc lọc bằng cát, đánh phèn
- Không mặc quần áo ướt. Sau khi lội nước bẩn cần rửa sạch, lau khô và bôi thuốc sát trùng, nhất là kẽ tay, chân
Phòng bệnh đường tiêu hóa và sốt xuất huyết
- Ăn chín, uống sôi. Hạn chế ăn rau sống, nếu ăn phải rửa kỹ bằng nước sạch đã khử trùng
- Ngủ mắc màn, vệ sinh cá nhân sạch sẽ
- Loại bỏ các vật dụng chứa nước đọng, đậy kín dụng cụ chứa nước để tránh muỗi đẻ trứng
- Chủ động diệt muỗi, ruồi và giữ vệ sinh môi trường sống
Mưa lũ là yếu tố thiên tai khó tránh, nhưng những tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu mỗi người dân nâng cao ý thức, tích cực thực hiện các biện pháp vệ sinh môi trường và phòng chống dịch bệnh. Ngành y tế khuyến cáo, bên cạnh sự hỗ trợ từ chính quyền và các tổ chức, chính sự chủ động, tự giác từ người dân trong việc gìn giữ môi trường sống chính là “lá chắn” hữu hiệu giúp cộng đồng vượt qua mùa mưa lũ an toàn, khỏe mạnh.
Link sổ tay Hướng dẫn xử lý nước sạch sinh hoạt và vệ sinh môi trường sau bão lũ:https://vihema.com/so-tay-huong-dan-xu-ly-nuoc-va-ve-sinh-moi-truong-trong-mua-bao-lut.html
Tuấn Anh – CDC Quảng Ninh
