Thực hiện Chương trình công tác năm 2025 của Trung tâm Công tác xã hội tỉnh Quảng Ninh, trong đó có triển khai Kế hoạch Tư vấn – Trợ giúp đối tượng yếu thế tại cộng đồng năm 2025, chúng tôi đã có dịp đến thăm, chia sẻ với những mảnh đời kém may mắn, những gia đình có người khuyết tật và người cao tuổi neo đơn có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn phường An Sinh và phường Đông Triều của tỉnh Quảng Ninh. Những câu chuyện mà nhân viên công tác xã hội chúng tôi được lắng nghe và chứng kiến thật sự đã chạm đến trái tim qua những lần đi khảo sát thu thập thông tin và tư vấn quản lý trường hợp.
Đó là anh T với đôi mắt không nhìn thấy ánh sáng. Năm nay anh T 30 tuổi sinh ra và lớn lên tại thôn Tân Thành, phường An Sinh. Lúc còn nhỏ do mải chơi trong vườn nhãn bị ong đốt hỏng một mắt phải, đến năm học lớp 11, sau một lần tham gia giao thông trên đường đi học bị tai nạn ô tô đâm và một mảnh kính của xe ô tô không may bắn vào mắt trái còn lại của anh T dẫn đến hỏng thêm mắt trái, anh được đưa đi cấp cứu nhưng cũng không làm sáng lại được đôi mắt. Kể từ đó đôi mắt của anh không nhìn thấy gì nữa, chỉ thoang thoáng một chút mờ ảo không rõ nét, anh T trở nên buồn chán và rơi vào tình trạng trầm cảm, xa lánh mọi người và không muốn gặp gỡ cũng như tiếp xúc với tất cả những người xung quanh. Hoàn cảnh gia đình mồ côi bố, chỉ có 2 mẹ con sống dựa vào nhau với đồng lương ít ỏi của mẹ làm công nhân tại khu công nghiệp điện tử tỉnh Hải Dương cũ (nay là thành phố Hải Phòng). Hiện tại anh T đang được hưởng trợ cấp hàng tháng cho người khuyết tật đặc biệt nặng với số tiền: 1.400.000đ/tháng, được lĩnh tại Ủy ban nhân dân phường An Sinh. Bên cạnh việc anh T được nhận trợ cấp hàng tháng thì chính quyền địa phương cũng vận động thêm nguồn lực khác để hỗ trợ sửa lại căn nhà cho chắc chắn để đảm bảo an toàn cho hai mẹ con sinh sống hàng ngày. Gia đình mong được các cấp chính quyền cũng như các tổ chức cá nhân quan tâm động viên, thăm hỏi và hỗ trợ một phần nào cho cuộc sống mẹ con.
Trường hợp của cháu H dù đã 24 tuổi nhưng nhận thức mãi mãi dừng lại ở tuổi lên ba. Cháu H là người khuyết tật tâm thần thần kinh bẩm sinh, cũng giống như a T, cháu H lớn lên tại thôn Tân Thành phường An Sinh, tỉnh Quảng Ninh. Lúc 3 tuổi gia đình phát hiện cháu có những biểu hiện bất thường, đã cho đi khám nhưng vì điều kiện hoàn cảnh không cho phép nên gia đình để cháu ở nhà tự dạy bảo và cho đi học hòa nhập cùng các bạn đồng trang lứa. Tuy nhiên, cháu H cũng không thể tiếp thu được các kiến thức tại trường nên học hết lớp 9 gia đình cho ở nhà. Cháu thường xuyên đi lang thang ngoài đường, hay nói nhảm linh tinh. Điều kiện hoàn cảnh kinh tế khó khăn, bố mẹ đều làm công nhân khu công nghiệp điện tử nên vắng nhà thường xuyên. Hiện tại cháu đang hưởng chế độ người khuyết tật tâm thần thần kinh mức độ nặng: 1.050.000đ/tháng. Gia đình mong nhận được sự quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ cháu H, nhất là những khi bố mẹ cháu vắng nhà.
Đặc biệt là trường hợp cụ L và cụ H ở phường Đông Triều, tuổi cao, sống đơn độc một mình. Cụ L còn có khoản trợ cấp xã hội hàng tháng 700.000đ/tháng, còn cụ H thì ngày ngày làm nghề đan nón lá để kiếm sống mà không có khoản trợ cấp nào.
Cụ L năm nay đã bước sang tuổi 93, sống trong căn nhà lụp sụp được lợp bằng mái pờlo tại xã Nguyễn Huệ (nay là phường Đông Triều). Cụ sống một mình, các con của cụ đi làm và xây dựng gia đình ở xa, điều kiện khó khăn. Cụ không có lương hưu, chỉ trông chờ vào khoản trợ cấp xã hội đối với người cao tuổi với mức: 700.000đ/tháng. Nghe cụ chia sẻ, tôi có hỏi: “Vậy cụ sẽ chi tiêu thế nào với khoản tiền như này?” Cụ cười hiền và nói: “Mỗi ngày tôi chỉ ăn một bữa thôi!”. Hoàn cảnh khó khăn, neo đơn, nên cụ mong nhận được nhiều lời động viên cũng như sự quan tâm của các cơ quan đoàn thể và các tổ chức.
Cũng giống như hoàn cảnh của cụ L, cụ H năm nay 72 tuổi, về làm dâu, sống tại thôn 9 phường Đông Triều trong một căn nhà đơn sơ cũ nát được xây dựng cách đây khá nhiều năm, bên trong không có nổi một chiếc ghế để ngồi, chỉ duy nhất có một chiếc giường nhỏ để cụ ngả lưng mỗi khi mệt mỏi. Cụ chia sẻ với chúng tôi: Cụ đã ly hôn cách đây 40 năm, cụ có một cô con gái năm nay 46 tuổi, nhưng đã đi lấy chồng và ở một nơi khác khá xa với nhà và cô chỉ về thăm cụ một năm được một lần. Nhiều năm trước đây cụ đi làm công việc đồng áng, giờ tuổi cao, cụ chuyển sang làm nghề truyền thống của quê hương cụ là nghề đan nón lá, túc tắc kiếm sống qua ngày. Sau những năm cả nước chống chọi với dịch bệnh COVID – 19, cụ cũng không ngoại lệ, cụ cũng phải chiến đấu với dịch và trở nên trầm cảm sau khi điều trị khỏi covid 19, hiện tại sức khỏe cụ khá yếu. Vì lý do con gái không ở cùng với cụ nhưng hộ khẩu vẫn còn chung với cụ nên cụ chưa được nhận trợ cấp hàng tháng, cụ mong muốn được quan tâm, động viên chia sẻ về tinh thần cũng như vật chất để cải thiện cuộc sống.
Với vai trò là nhân viên công tác xã hội, chúng tôi đã thực hiện tư vấn tâm lý cho đối tượng và gia đình, rà soát các chế độ chính sách đối tượng được thụ hưởng theo quy định của Nhà nước; tư vấn hỗ trợ gia đình cải thiện môi trường sống cho các đối tượng.
Đặc biệt, với tấm lòng của những người làm công tác xã hội, chúng tôi cố gắng vận động thêm kinh phí để trao tặng những phần quà, những nhu yếu phẩm thiết yếu cho đối tượng. Món quà tuy nhỏ, nhưng chứa đựng tình cảm lớn, hy vọng sẽ là nguồn động viên để các gia đình bớt đi gánh nặng, tiếp tục cố gắng trên chặng đường phía trước.
Chúng tôi mong rằng trong thời gian tới, các đối tượng yếu thế trên địa bàn tỉnh nói chung và các đối tượng yếu thế trên địa bàn phường An Sinh và phường Đông Triều nói riêng sẽ nhận được sự quan tâm, ủng hộ của các cơ quan, doanh nghiệp, các tổ chức và các cá nhân hảo tâm sẽ tiếp thêm động lực, giúp các gia đình vượt qua khó khăn trong cuộc sống.
Một số hình ảnh trợ giúp đối tượng tại phường An Sinh và phường Đông Triều
Nguyễn Hồng Giang, TT Công tác xã hội tỉnh
