Chúng ta thường nghe rằng “ngồi nhiều không tốt cho xương khớp, tim mạch”, nhưng ít ai biết ngồi lâu còn ảnh hưởng trực tiếp đến não bộ. Và đặc biệt: chỉ tập luyện sau giờ làm việc chưa chắc đã bù đắp được tác hại ấy.
Vì sao ngồi lâu ảnh hưởng đến não bộ?
-
Giảm lưu lượng máu não: Khi bạn ngồi yên hàng giờ, tim bơm máu chậm hơn, dòng máu giàu oxy nuôi não giảm đi, khiến các tế bào thần kinh kém “tỉnh táo”.
-
Tăng nguy cơ xơ vữa mạch: Ngồi nhiều liên tục làm rối loạn chuyển hóa đường – mỡ, gây tổn thương mạch máu, trong đó có cả mạch máu não.
-
Thần kinh “ngủ quên”: Cơ thể bất động làm giảm kích thích thần kinh ngoại biên, tín hiệu dẫn truyền về não yếu dần — ảnh hưởng khả năng tập trung, ghi nhớ.
Tập luyện buổi tối liệu có đủ?
Nhiều người nghĩ: “Ban ngày ngồi lâu cũng không sao, tối về tập thể dục là bù được” là sai lầm.
-
Các nghiên cứu thần kinh học cho thấy tác hại của việc ngồi lâu xảy ra ngay trong từng giờ, từng phút – không phải chờ đến cuối ngày mới xuất hiện.
-
Một giờ ngồi yên có thể làm giảm 5–10% lưu lượng máu não tạm thời; nếu kéo dài nhiều năm, nguy cơ suy giảm nhận thức tăng rõ rệt, ngay cả ở người thường xuyên tập luyện.
Giải pháp: Ngắt quãng vận động ngay trong giờ làm việc
-
Cứ mỗi 30–45 phút, hãy đứng lên và di chuyển ít nhất 2–3 phút.
-
Đơn giản: đứng uống nước, vươn vai, đi vài vòng quanh phòng.
-
-
Tận dụng các bài tập nhẹ khi làm việc:
-
Xoay cổ, xoay vai, nhún gối, căng duỗi tay chân ngay tại chỗ.
-
-
Đừng quên luyện trí não song song với luyện cơ thể:
-
Đọc sách, học điều mới, trò chuyện trực tiếp — giúp não được “tập thể dục” thay vì chỉ “ngồi im”.
-
-
Buổi tối vẫn cần tập luyện (đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội), nhưng không được xem đó là “bù đắp” cho cả ngày ngồi tại chỗ.
Thông điệp của bác sĩ
“Ngồi lâu không chỉ làm đau lưng hay tê chân tay, mà còn làm trí não chậm đi từng ngày. Hãy xem mỗi lần đứng dậy là một lần ‘khởi động lại’ bộ não. Vận động thường xuyên trong ngày, kết hợp tập luyện đều đặn — đó mới là chìa khóa bảo vệ não bộ và sức khỏe lâu dài.”
Bs. Phương Anh (CDC)
