Chăm sóc bệnh nhân tâm thần trong bối cảnh dịch COVID-19

Bệnh nhân tâm thần là đối tượng có đặc thù riêng. Họ không có đầy đủ nhận thức về mối nguy hiểm do dịch bệnh COVID-19 mang lại như người bình thường. Họ cũng không thể tự chăm sóc, bảo vệ bản thân trước bệnh tật. Do đó, hai năm qua – từ khi dịch bệnh COVID-19 xuất hiện đến nay, các cán bộ, nhân viên y tế tại Bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần tỉnh Quảng Ninh luôn nâng cao tinh thần cảnh giác, ngăn chặn không để dịch bệnh xâm nhập vào bệnh viện, bảo vệ sức khỏe cho các bệnh nhân tâm thần đang điều trị tại đây.

Trước hết phải nói đến việc phòng dịch COVID-19 đối với những bệnh nhân tâm thần đặc biệt khó, họ không tự ý thức thực hiện 5K như không đeo khẩu trang, không vệ sinh tay, không giữ khoảng cách và có thể di chuyển tự do nếu không được kiểm soát chặt chẽ. Nếu để lọt một trường hợp mắc COVID-19 trong bệnh viện, đặc biệt trong khu điều trị nội trú sẽ trở thành nguồn lây rất cao.

Để bảo vệ an toàn cho bệnh nhân tâm thần trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần tỉnh Quảng Ninh đã tích cực triển khai các biện pháp tăng cường phòng, chống dịch trong bệnh viện: Tổ chức phân luồng, làm xét nghiệm nhanh sàng lọc ngay tại cổng trước khi người bệnh và người nhà bệnh nhân vào khu khám, chữa bệnh của bệnh viện. Đối với bệnh nhân ở những vùng dịch hoặc có yếu tố nghi ngờ, bệnh viện bố trí khu cách ly riêng cho người bệnh.

Khu vực cách ly bệnh nhân mới nhập viện tại khoa Bán cấp tính nam

Thạc sĩ bác sĩ Vũ Minh Hạnh – Phó giám đốc bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Người bệnh tâm thần khi đến khám tại bệnh viện rất nhiều trường hợp mất năng lực hành vi, mất khả năng nhận thức. Do vậy, việc khai thác yếu tố dịch tễ, những vấn đề liên quan đến tiếp xúc với cộng đồng của những bệnh nhân này rất khó. Để khắc phục thực trạng này, bệnh viện đã tăng cường các biện pháp khám, sàng lọc cũng như khoanh vùng cách ly những trường hợp nghi ngờ mắc COVID-19, người mới đến khám hoặc là mới nhập viện để có thể đảm bảo an toàn cho những bệnh nhân nội trú đã điều trị lâu trong bệnh viện.

Thạc sĩ bác sĩ Vũ Minh Hạnh khám cho bệnh nhân điều trị tại bệnh viện

Bệnh viện tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn người bệnh thực hiện 5K, hạn chế người nhà chăm nom người bệnh trong bệnh viện, tuyệt đối không để người ngoài vào thăm nom bệnh nhân trong quá trình điều trị nội trú, xét nghiệm sàng lọc bằng test nhanh cho bệnh nhân nội trú theo định kỳ để có thể phát hiện sớm các trường hợp nếu mắc COVID-19. Đồng thời, cán bộ, viên chức, người lao động tại bệnh viện được xét nghiệm COVID-19 hàng tuần, phân loại đánh yếu tố dịch tễ và bố trí sắp xếp công việc hợp lý đảm bảo không để lây nhiễm dịch bệnh COVID-19 giữa nhân viên y tế và bệnh nhân.

Nhờ triển khai tốt các biện pháp phòng, chống dịch bệnh COVID-19, từ khi dịch xuất hiện đến thời điểm này chưa ghi nhận trường hợp F0 trong bệnh viện. Trong đợt dịch bùng phát tại cộng đồng từ ngày 2/11/2021 đến nay, bệnh viện đã kiểm soát được 5 trường hợp là F1, có 23 bệnh nhân, 23 người nhà vào nội trú và 79 bệnh nhân ngoại trú đến  khám ở vùng cam và vùng đỏ được cách ly. Ngoài ra, bệnh viện tích cực tham gia công tác phòng, chống dịch của địa phương. Bác sĩ của bệnh viện đã khám, hội chẩn cho 7 trường hợp bệnh nhân mắc rối loạn tâm thần là F0, F1 tại Bệnh viện số 2 và bệnh viện Đa khoa Cẩm Phả.

Hiện nay, bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần có năm khoa điều trị nội trú cho người bệnh, bao gồm khoa bán cấp tính nữ, bán cấp tính nam, cấp tính, điều trị tổng hợp và khoa rối loạn tâm thần do sử dụng các chất gây nghiện. Với số lượng bệnh nhân khoảng 330 đến 370 bệnh nhân/ngày. Đa phần những bệnh nhân này điều trị dài hạn nên không thể cho người nhà vào chăm sóc, chỉ có nhân viên y tế chăm sóc từ ăn uống, tắm, gội, giặt giũ, cho đến vệ sinh cá nhân… Khi dịch bệnh COVID-19 xảy ra thì các cán bộ, nhân viên y tế ở đây phải vất vả hơn nhiều để quản lý, hướng dẫn, giám sát và hỗ trợ bệnh nhân thực hiện các biện pháp phòng dịch bệnh. Và để đảm bảo quyền lợi được tiêm vắc xin phòng COVID-19 cho bệnh nhân thì được sự đồng ý của người nhà bệnh nhân, bệnh viện đã chủ động tiêm đủ 3 mũi vắc xin cho 310 bệnh nhân điều trị nội trú. Đối với bệnh nhân tâm thần vô thừa nhận cũng được lãnh đạo bệnh viện ký phiếu đồng ý tiêm chủng để bệnh nhân được tiêm vắc xin phòng bệnh.

Trong dịp Tết này, các bệnh nhân được người thân đến thăm nhiều hơn và nhiều gia đình đến đón bệnh nhân về nhà ăn Tết. Sự kiện này sẽ tạo ra sự di biến động trong khu điều trị bệnh nhân. Nếu không kiểm soát tốt, dịch bệnh COVID-19 có thể xâm nhập vào bệnh viện. Thạc sĩ bác sĩ Vũ Minh Hạnh cho biết: “Để đảm bảo tuyệt đối an toàn cho bệnh viện thì các gia đình bệnh nhân đến thăm và tặng quà cho người bệnh được tiếp nhận ngay từ đầu cổng rồi chuyển tới người bệnh đảm bảo một cách an toàn và minh bạch, rõ ràng, tránh hiện tượng bị mất đồ cũng như là bị xáo trộn trong quá trình thăm nom. Người nhà không được vào tiếp xúc trực tiếp với người bệnh. Trường hợp bệnh nhân bắt buộc phải có người nhà ở lại chăm sóc thì chỉ cho một người nhà chăm sóc và khi có sự thay đổi người chăm sóc, chúng tôi sẽ xét nghiệm sàng lọc để tránh trường hợp bên ngoài đưa nguồn lây nhiễm dịch COVID-19 vào trong bệnh viện. Đồng thời, bệnh viện cũng đã xây dựng phương án để người nhà đón bệnh nhân về ăn Tết cùng gia đình và sau Tết sẽ đón bệnh nhân trở lại bệnh viện tiếp tục điều trị.”

Bệnh viện tiếp nhận quà của người nhà ngay tại cổng và chuyển đến cho bệnh nhân

Vào những ngày Tết Nguyên đán, bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần vẫn tiếp nhận, khám và điều trị cho các bệnh nhân có rối loạn tâm thần. Theo dự kiến, khoảng 250 bệnh nhân sẽ điều trị và ăn Tết tại bệnh viện. Ban lãnh đạo bệnh viện đã chỉ đạo các khoa/phòng phân trực và sắp xếp, bố trí nhân lực, trang bị đầy đủ các loại thuốc, vật tư, hóa chất để đáp ứng nhiệm vụ khám, chữa bệnh cũng như công tác cấp cứu và phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

Đồng thời, bệnh viện đã chuẩn bị các phương án để đón Tết cho bệnh nhân nội trú cũng như cho cán bộ, viên chức của bệnh viện. Cùng với sự hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân có lòng hảo tâm, bệnh viện đã chuẩn bị đầy đủ bánh chưng, giò và các loại thực phẩm khác cho bữa ăn của các bệnh nhân trong 5 ngày Tết, bổ sung thêm bánh kẹo, hoa quả, tăng cường không khí vui tươi ngày Tết để bệnh nhân và các cán bộ nhân viên y tế của bệnh viện được đón một năm mới đầm ấm, an toàn tại bệnh viện.

Hải Ninh – Thu Giang (CDC)