Cả nước hiện có hơn 800 ngàn bệnh nhân bị bệnh suy thận đang phải điều trị thay thế thận. Đáng lưu ý, có nhiều bệnh nhân còn rất trẻ đã phải chạy thận hàng tuần nhằm duy trì sự sống.Các bác sĩ cảnh báo, chính lối sống hiện đại và thói quen ăn uống thiếu khoa học của nhiều người trẻ khiến bệnh suy thận ngày càng gia tăng.
Năm nay 36 tuổi nhưng anh B.Đ.T trú tại phường Cộng Hoà, Thị xã Quảng Yên đã có “thâm niên” 20 năm mắc bệnh và hiện đang chạy thận tại Trung tâm y tế Thị xã Quảng Yên. Bệnh thận khiến cơ thể anh T ngày càng suy kiệt, da đen sẫm, mặt lúc nào cũng tái, bụng trương to. Anh chia sẻ những dấu hiệu đầu tiên khi anh mắc phải căn bệnh này là thường xuyên mất ngủ, đau đầu, đau chân tay và giảm ham muốn.
Anh T còn cho biết, từ ngày phát hiện bệnh thận đến nay, anh không làm được việc gì. Mỗi tuần, người thân phải chở anh đến bệnh viện 3 ngày để chạy thận, mỗi lần chạy thận từ 3,5-4 tiếng. Gia đình vốn đã khó khăn nay càng khó khăn hơn gấp bội.
Bác sĩ Trần Thị Hồng Tuyết, khoa Cấp cứu – Hồi sức tích cực và chống độc, phụ trách Đơn nguyên Lọc thận nhân tạo tại TTYT Thị xã Quảng Yên cho biết hầu hết bệnh nhân bị suy thận mạn có hoàn cảnh gia đình khó khăn do người bệnh không đủ sức khỏe để lao động. Bệnh nhân bị suy thận ngày càng trẻ hóa. Đáng lưu ý, mặc dù đã được các bác sĩ tư vấn, hướng dẫn chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học nhưng nhiều bệnh nhân vẫn không thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt như: ăn nhiều đồ ngọt, uống nước ngọt, ăn nhiều thức ăn nhanh… dẫn đến bệnh tình ngày càng nặng.
Bệnh nhân đang điều trị lọc máu tại TTYT Thị xã Quảng Yên
Cần thay đổi lối sống, sinh hoạt, ăn uống
Hiện nay, TTYT Thị xã Quảng Yên đang quản lý khoảng 53 bệnh nhân đang điều trị lọc máu. Dự báo số lượng người mắc suy thận mạn tiếp tục tăng trong thời gian tới.
Theo bác sĩ Tuyết, suy thận có hai nhóm chính là suy thận bẩm sinh và suy thận do mắc phải. Trước đây, suy thận do mắc phải thường do nhiễm khuẩn như viêm thận do liên cầu. Hiện nay, với sự phát triển của kháng sinh, nguyên nhân suy thận do viêm đã giảm đi. Tuy nhiên, một nguyên nhân khác cực kỳ nguy hiểm gây suy thận, đó là thực phẩm.
Con người sử dụng rất nhiều loại hóa chất độc hại để bảo quản, chế biến thực phẩm. Những chất này khi đưa vào cơ thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến gan, thận, sau đó ảnh hưởng đến những cơ quan khác.
Lý giải vì sao bệnh suy thận đang gia tăng ở người trẻ, bác sĩ Tuyết cho hay, nguyên nhân chủ yếu là do nhiều người trẻ có lối sống lười vận động, chế độ ăn uống không khoa học, ăn nhiều thức ăn chế biến sẵn, thừa năng lượng, lạm dụng rượu bia. Từ đó dẫn đến mắc bệnh cao huyết áp, đái tháo đường và hư thận.
Bên cạnh đó, việc tự ý dùng thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh, thực phẩm chức năng không theo chỉ định của bác sĩ cũng tác động xấu đến thận. Đặc biệt, nhiều người trẻ vì thấy mình khỏe mạnh nên rất chủ quan, không đi khám sức khỏe định kỳ. Bệnh suy thận thường diễn tiến âm thầm, ít có biểu hiện, đến khi trong người cảm thấy mệt mỏi, nhiều người trẻ đi khám thì được chẩn đoán đã mắc suy thận giai đoạn cuối.
Thời gian qua, nhiều người dân Quảng Yên đã được tiếp cận và thụ hưởng kỹ thuật y học hiện đại.
Ngoài ra, còn có bệnh lý đường tiết niệu dẫn tới suy thận như: nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi tiết niệu, một số bệnh lý di truyền như thận đa nang, bệnh lý tự miễn như lupus ban đỏ, bệnh lý cầu thận.
Nhằm giảm thiểu chi phí đi lại cho người bệnh, giảm quá tải cho các bệnh viện tuyến trên, Trung tâm Y tế Thị xã Quảng Yên thành lập đơn nguyên Lọc thận nhân tạo để đáp ứng nhu cầu người bệnh. Thời gian qua, nhiều người dân vùng nông thôn tại đây đã được tiếp cận và thụ hưởng kỹ thuật y học hiện đại.
Các bác sĩ cảnh báo, bệnh suy thận có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và giới tính. Để hạn chế nguy cơ suy thận mạn tính, mỗi người cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường bổ sung các loại rau củ, uống nhiều nước, giảm lượng muối trong khẩu phần ăn, thường xuyên tập luyện thể thao để nâng cao sức khỏe, sử dụng các loại thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Đặc biệt, cần đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện các dấu hiệu bất thường và điều trị kịp thời, tránh để các bệnh lý về thận diễn biến nặng dẫn tới suy thận mạn tính.
Những dấu hiệu bất thường về sức khỏe mà người dân cần đi khám như: phù tay, chân, mặt, đau đầu, tăng huyết áp, tiểu đêm nhiều lần. Trong trường hợp xuất hiện các dấu hiệu như nước tiểu đục, sủi bọt, nước tiểu ngả màu khác thì cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để khám.
Nếu trong gia đình có người bị suy thận, các thành viên cùng huyết thống nên tầm soát chức năng thận, xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu để đánh giá và nhận biết sớm các vấn đề bệnh lý.
Lê Giang