Bệnh tim mạch đang là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Việt Nam và có xu hướng trẻ hóa nhanh chóng. Nhân Ngày Tim mạch Thế giới (29/9), bác sĩ CKI Nình Mạnh Duy, Phó khoa Cấp cứu – Hồi sức tích cực – Chống độc – Thận nhân tạo, Trung tâm Y tế Tiên Yên chia sẻ với bạn đọc về những nguy cơ và thói quen cần thay đổi để bảo vệ trái tim khỏe mạnh.
PV: Thưa bác sĩ, ông có thể chia sẻ khái quát tình hình bệnh tim mạch hiện nay tại Việt Nam nói chung và tại địa phương nói riêng?
BS CKI Nình Mạnh Duy: Bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Việt Nam. Trước đây bệnh tim mạch chủ yếu gặp ở người cao tuổi, nhưng hiện nay xuất hiện cả ở nhóm tuổi trẻ (30‑40, thậm chí dưới 30 tuổi). Bệnh nhân mắc bệnh tim mạch ở Tiên Yên ngày càng nhiều và cũng có xu hướng trẻ hóa.
PV: Những nhóm đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao nhất, thưa bác sĩ?
BS CKI Nình Mạnh Duy: Bệnh tim mạch thường xuất hiện ở những người trên 40 tuổi, nam giới có nguy cơ cao hơn nữ giới. Bệnh tim mạch thường không xuất hiện ngẫu nhiên mà thường tập hợp ở những nhóm đối tượng có nguy cơ cao, là những người có bệnh nền tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, béo phì thừa cân, bệnh nhân có bệnh mạn hay những người có lối sống không lành mạnh như: Hút thuốc lá, thuốc lào, uống rượu bia, ít vận động, ăn nhiều muối, mỡ bão hòa, thức ăn nhanh. Ngoài ra những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, sống trong môi trường ô nhiễm, áp lực công việc cao cũng có nguy cơ cao hơn.
PV: Trung tâm Y tế Tiên Yên đã có những hoạt động gì để phòng ngừa, tầm soát và điều trị bệnh tim mạch cho người dân?
BS CKI Nình Mạnh Duy: Trong những năm qua TTYT Tiên Yên đã triển khai nhiều hoạt động nhằm phòng ngừa các bệnh tim mạch. Truyền thông giáo dục sức khỏe cho người dân lối sống lành mạnh: thói quen ăn giảm muối, giảm mỡ bão hòa, tăng rau xanh và trái cây, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia. Chúng tôi phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai treo các áp phích, tờ rơi tuyên truyền về tác hại thuốc lá, rượu bia; Lồng ghép phòng chống bệnh tim mạch trong các chương trình y tế học đường và nơi làm việc; Tổ chức các buổi khám sàng lọc tại các xã nhằm phát hiện sớm các bệnh tim mạch, bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu.
CDC Quảng Ninh phối hợp với TTYT Tiên Yên khám sàng lọc bệnh tim mạch cho người dân
PV: Vậy trong quá trình điều trị, đội ngũ y tế đang gặp phải những khó khăn gì?
BS CKI Nình Mạnh Duy: Khó khăn lớn nhất là thiếu bác sĩ chuyên khoa tim mạch, chưa thể triển khai các kỹ thuật chuyên sâu như can thiệp mạch vành, đặt stent hay phẫu thuật tim hở nên bệnh nhân phải chuyển tuyến. Điều này dễ làm trễ “thời gian vàng” trong cấp cứu nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. Bên cạnh đó, nhiều bệnh nhân đến muộn, thiếu nhận thức về bệnh và không tuân thủ điều trị như quên thuốc, bỏ thuốc khi thấy khỏe, hoặc khó từ bỏ thói quen xấu.
PV: Theo bác sĩ, người dân cần thay đổi những thói quen nào để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tim mạch?
BS CKI Nình Mạnh Duy: Trước hết là chế độ ăn hợp lý: giảm muối dưới 5g/ngày, hạn chế mỡ bão hòa, nội tạng động vật, thay bằng dầu thực vật; tăng rau xanh, trái cây; hạn chế đường, nước ngọt có ga. Thứ hai là rèn luyện thể dục đều đặn, tránh ngồi lâu một chỗ. Thứ ba, bỏ hoàn toàn thuốc lá, thuốc lào, hạn chế rượu bia, giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc. Ngoài ra, người từ 40 tuổi trở lên cần khám sức khỏe định kỳ, theo dõi huyết áp, đường máu, mỡ máu để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ.
CDC Quảng Ninh phối hợp với TTYT Tiên Yên khám sàng lọc bệnh tim mạch cho người dân
PV: Trong quá trình khám chữa bệnh, bác sĩ có thể chia sẻ một trường hợp cụ thể để thấy rõ tầm quan trọng của việc phòng ngừa?
BS CKI Nình Mạnh Duy: Tôi nhớ một bệnh nhân 60 tuổi, có thói quen hút thuốc lào nhiều năm, nghiện rượu và tăng huyết áp nhưng không điều trị đều. Khi vào viện, ông đã bị nhồi máu cơ tim, đến muộn sau 6 giờ nên dù được chuyển tuyến trên đặt stent, sau đó vẫn rơi vào suy tim mạn tính, chất lượng cuộc sống giảm sút rõ rệt. Đây là minh chứng cho thấy nếu phát hiện sớm và tuân thủ điều trị thì tình trạng sẽ tốt hơn nhiều.
PV: Vậy trong thời gian tới, Trung tâm Y tế Tiên Yên có kế hoạch gì để nâng cao công tác chăm sóc sức khỏe tim mạch cho người dân?
BS CKI Nình Mạnh Duy: Chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh truyền thông giáo dục sức khỏe, mở rộng khám tầm soát bệnh tim mạch tại các xã, đặc biệt với nhóm nguy cơ cao. Trung tâm cũng chú trọng quản lý bệnh mạn tính, tăng cường tập huấn cho nhân viên y tế về chẩn đoán, xử trí bệnh tim mạch và cử cán bộ đi đào tạo chuyên sâu tại các viện tuyến trên.
PV: Xin cảm ơn bác sĩ về những chia sẻ rất hữu ích!
Hải Ninh – CDC
