Trong thời gian gần đây, tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, đặc biệt là Bệnh viện Bãi Cháy, ghi nhận số lượng người dân đến khám vì mẩn ngứa, nổi mề đay tăng cao. Đây là vấn đề sức khỏe da liễu phổ biến, song nếu không được nhận biết và điều trị đúng cách, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.
Theo Bác sĩ CKI Trần Thu Trang, Đơn nguyên Da liễu, Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Bãi Cháy, mề đay và mẩn ngứa là phản ứng dị ứng cấp hoặc mạn tính của da trước các tác nhân kích thích từ môi trường xung quanh, được gọi là “dị nguyên”. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm dị ứng thực phẩm, thuốc, mỹ phẩm, hóa chất, phấn hoa, côn trùng, bụi mạt, nhiễm khuẩn hoặc rối loạn chức năng gan, thận, nội tiết.
Mẩn ngứa, nổi mề đay gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh
Tại Quảng Ninh, các điều kiện tự nhiên và đặc điểm môi trường đặc thù khiến tình trạng này có xu hướng bùng phát mạnh hơn so với nhiều địa phương khác. Bác sĩ Trang cho biết: “Quảng Ninh là vùng ven biển, thời tiết thường xuyên nóng ẩm. Độ ẩm cao khiến da dễ bị bí tắc, viêm nang lông và kích ứng. Bên cạnh đó, hơi muối từ biển cùng bụi mịn từ hoạt động khai thác than, sản xuất công nghiệp cũng là tác nhân kích thích khiến người dân dễ bị dị ứng và nổi mề đay.”
Ngoài ra, thời tiết giao mùa từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại – đặc biệt trong các tháng cuối năm – khiến da chưa kịp thích nghi với sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ, dẫn đến hiện tượng da khô, ngứa, bong tróc, thậm chí nổi mẩn đỏ toàn thân.
Theo bác sĩ Trang, đa số trường hợp mề đay, mẩn ngứa là phản ứng dị ứng ngoài da, gây ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng đến giấc ngủ và chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, không nên coi nhẹ vì đây có thể là dấu hiệu khởi phát của những phản ứng dị ứng nghiêm trọng hơn. “Một số bệnh nhân có thể xuất hiện triệu chứng phù mạch, sưng mí mắt, môi, họng, gây khó thở, thậm chí dẫn đến sốc phản vệ, tụt huyết áp, mất ý thức, đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời,” bác sĩ cảnh báo.
Đặc biệt, mề đay mạn tính kéo dài trên 6 tuần có thể là biểu hiện của bệnh lý tiềm ẩn về gan, thận, nội tiết hoặc rối loạn miễn dịch. Những trường hợp này cần được xét nghiệm chuyên sâu và theo dõi lâu dài tại các cơ sở y tế uy tín.
Bác sĩ CKI Trần Thu Trang, Đơn nguyên Da liễu, Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Bãi Cháy thăm khám cho bệnh nhân có triệu chứng mẩn ngứa, dị ứng
Thực tế cho thấy, nhiều người dân có thói quen tự mua thuốc uống hoặc thuốc bôi khi bị ngứa hoặc nổi mẩn mà không qua thăm khám. Theo bác sĩ Trần Thu Trang, đây là nguyên nhân khiến bệnh trở nên phức tạp và khó điều trị hơn. “Rất nhiều bệnh nhân lạm dụng thuốc chứa corticoid. Loại thuốc này giúp giảm ngứa nhanh, nhưng nếu dùng không đúng chỉ định hoặc kéo dài có thể gây teo da, mỏng da, rạn da, nổi mụn trứng cá. Thậm chí, nếu uống liều cao lâu ngày, người bệnh có nguy cơ bị suy thận, rối loạn nội tiết, tổn thương gan,” bác sĩ cho biết.
Không chỉ thuốc tây, nhiều người dân còn dùng các bài thuốc dân gian, tắm nước lá không rõ nguồn gốc, khiến tình trạng da trở nên nghiêm trọng hơn. “Chúng tôi đã gặp nhiều ca bị viêm da tiếp xúc kích ứng, chảy dịch toàn thân, thậm chí nhiễm trùng, suy gan, suy thận sau khi tắm lá chát. Đây là thói quen nguy hiểm, tuyệt đối không nên áp dụng nếu không có hướng dẫn của bác sĩ,” bác sĩ Trang nhấn mạnh.
Khi bị mẩn ngứa hoặc nổi mề đay, việc đầu tiên người bệnh cần làm là xác định và loại bỏ nguyên nhân gây dị ứng, chẳng hạn như thực phẩm, thuốc, hóa chất hay môi trường tiếp xúc.
Bác sĩ khuyến nghị: Không gãi, không chà xát mạnh lên vùng da tổn thương, tránh gây trầy xước, nhiễm khuẩn. Chườm lạnh hoặc tắm nước mát, không dùng nước quá nóng. Có thể sử dụng thuốc kháng histamin thông thường nếu triệu chứng nhẹ. Nếu ngứa lan rộng, tái phát nhiều lần hoặc không thuyên giảm sau vài ngày, cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị đúng cách.
Trong thời điểm giao mùa, để hạn chế nguy cơ mắc bệnh, người dân nên: Giữ da sạch, khô thoáng, dùng xà phòng dịu nhẹ, tránh sản phẩm có hương liệu mạnh. Bôi kem dưỡng ẩm hàng ngày, đặc biệt vào mùa khô. Giặt chăn, ga, gối, rèm cửa định kỳ, vệ sinh nhà cửa để loại bỏ mạt bụi, nấm mốc. Uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh, hoa quả, tăng sức đề kháng tự nhiên.
“Phòng bệnh vẫn là biện pháp tốt nhất. Người dân cần giữ vệ sinh cá nhân, môi trường sống sạch sẽ, đồng thời không tự ý điều trị khi có dấu hiệu dị ứng. Khi bệnh không thuyên giảm, hãy đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn và điều trị an toàn,” bác sĩ CKI Trần Thu Trang khuyến cáo.
Bác sĩ Trang nhấn mạnh, mề đay, mẩn ngứa không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tái phát nhiều lần, chuyển thành mạn tính, gây rối loạn miễn dịch và ảnh hưởng tâm lý người bệnh.
Tỉnh Quảng Ninh đang bước vào giai đoạn giao mùa với độ ẩm cao, bụi mịn và sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, là điều kiện thuận lợi cho các bệnh da liễu phát triển. Vì vậy, mỗi người dân cần nâng cao nhận thức, chủ động phòng tránh, giữ gìn sức khỏe da và khám định kỳ tại các cơ sở y tế khi có biểu hiện bất thường.
Công Sơn CDC
